Dinsdag 8 juli 2025, 11.00 uur
Algemene Begraafplaats Crooswijk, Rotterdam
Dichter van dienst: Dirk Vis
Auteur verslag: Daniël Dee
foto Bianca Boer
In de ochtend gaf de thermometer nog elf graden aan. Er hing zelfs een geur van herfst in de lucht, al kan ik me dat ook verbeeld hebben. En dat terwijl we vorige week nog op apegapen lagen vanwege de hitte. Tegen de tijd dat ik naar de Algemene Begraafplaats Crooswijk fietste, was het zo’n veertien graden. Het weer bleef wisselvallig: buien en bewolking, al liet de zon zich af en toe even zien.
Het was geruime tijd stil; de laatste eenzame uitvaart dateerde van februari dit jaar. Maar nu kregen we weer een oproep. Het betrof de heer Pieter Vermeer (*25-01-1956 – †04-07-2025, Rotterdam). Zoals vaker bij eenzame uitvaarten is er ook in dit geval weinig bekend over zijn leven. Maar hoeveel moet je eigenlijk van iemand weten om te kunnen zeggen dat je hem kent?
De heer Vermeer overleed op 4 juli 2025 in het hospice aan de Nieuwe Binnenweg, waar hij sinds eind juni was opgenomen. Ook daar vertelde hij niets over zichzelf. Hij was alleenstaand en had geen kinderen. Zijn hele leven woonde hij in dezelfde woning in Vlaardingen. Hij is getrouwd geweest, vermoedelijk van 2006 tot 2014. Verder had hij een zus, met wie hij slechts sporadisch contact onderhield. Zij kon niet aanwezig zijn bij de uitvaart, de reden daarvoor is niet bekend.
Pieter Vermeer leidde een eenzaam bestaan. Hij had geen contact met de buren. De enige met wie hij contact had, was een medewerker van woningcorporatie Waterweg, die voor hem boodschappen deed. Diezelfde medewerker wist te vertellen dat Vermeer vroeger vrachtwagenchauffeur was en met dat beroep zijn pensioen heeft opgebouwd.
Soms valt de dood zwaar, zelfs als het gaat om een onbekende. Als een aambeeld drukt het op je en je kunt er niet onderuit. Wat daar de exacte reden van is, is me niet helemaal duidelijk. Misschien komt dat door de onomkeerbaarheid van het gegeven. Misschien voelde het nu extra zwaar omdat het alweer enige tijd geleden was dat we een eenzame uitvaart verzorgden. Of misschien raakte het me omdat Pieter Vermeer in Vlaardingen woonde. De schrijver Alex Boogers noemt het niet voor niets Het Naamloze Gat. Er valt weinig te beleven, en als ik er ben, vind ik het vaak troosteloos. Aan de andere kant ken ik genoeg mensen die er met plezier wonen en zelfs trots zijn op die haringstad en haar geschiedenis. Alles hangt af van het perspectief.
Bij de uitvaart van Pieter Vermeer waren de medewerker van woningcorporatie Waterweg en diens toenmalige stagiair aanwezig; beiden hadden zich over zijn dossier ontfermd. Het was de eerste keer dat Dirk Vis dichter van dienst was. Zodra we ons rond het graf hadden verzameld, las hij zijn gedicht rustig en geconcentreerd voor. Daarna werd de kist langzaam in het graf neergelaten. Na een laatste groet, bleven we nog even staan aan de rand van het graf en spraken we nog kort over Pieter Vermeer. De medewerker van de woningcorporatie draaide een shagje en wierp het in het graf om het symbolisch mee te geven. Hij wist dat Pieter Vermeer een liefhebber was. De zon was inmiddels doorgebroken.
Bij het afscheid van Pieter Vermeer (8 juli 2025)
vrachtwagenchauffeurs, vaak vaders, neven, broers
anonieme spinnen in wegenweb, allenige wegmatrozen
trekken stippellijnen tussen industriegebieden
op het ritme van rijschijven, de hartslag van doorvoerhavens
empathiedieren wonend in machinecabines
maar een boom komt nooit van zijn plek
na een leven van beweging die stilzit
wisselt de chauffeur de truck in voor het vaste honk
thuis aan de waterweg met diepe wortels
naamgenoten-voorgangers waaierden eeuwen uit
gestrand tot in Guinea met moeraskoorts
bomen die knakken zijn lastig voor naasten
steeds stokkender stilstand, geen verwarming meer
of verschoning, tot binnen niets meer koelt, niets schijnt
het hart moet beschermd niet afgesloten
alleen aanwezig in pijn, puntig, plaatsgebonden
stiller dan dood, die nog glittert van mysterie
elke hoogbejaarde boom — nooit geleund — is alleenstaand
matroos in bos van steen
groene gemeente west-west-Rotterdam
tussen zaailingen, ijsvogel, Vlaardingen-jungle
na tijdloos plaats met plaats verbinden
nu sur place, kan niet zonder anderen
wie eenzaam gaat, sterft zijn gemiste gemeenschap
de wegberijder wil best eerder het bestaan verlaten
lege containers worden opgehaald
maar hij weet opnieuw te bewegen, leert weer iemand binnenlaten
laat zich op stoel met wielen nog eens rijden
terug naar waar — als zoon — de rit begon
© gedicht Dirk Vis © verslag Daniël Dee © foto Bianca Boer
In de rubriek Eenzame Uitvaart in De Havenloods.