Vrijdag 11 augustus 2023, 13.30 uur
Begraafplaats St. Laurentius, Rotterdam
Dichter van dienst: Mark Boninsegna
Auteur verslag: Daniël Dee
foto Daniël Dee
Het is drukkend warm, voor de eerste keer deze zomer, zo voelt het in ieder geval, wanneer we om half twee verzamelen bij de poort van begraafplaats St. Laurentius voor de uitvaart van Lora Atanasova (*27-07-2023, Rotterdam – †27-07-2023, Rotterdam). Normaal gesproken zou ik in dit verslag iets schrijven over de overleden persoon met de informatie die beschikbaar is. Maar Lora heeft überhaupt niet de kans gekregen om iets van haar leven te maken, zij is meteen na haar geboorte overleden. Er is dus niets om over te schrijven. Haar ouders, Bulgaarse migranten, gaven aan dat zij geen zorg wilden dragen voor de uitvaart. Voornamelijk geldproblemen zouden daaraan ten grondslag liggen. Vermoedelijk hebben de ouders valse namen doorgegeven, ze zijn in ieder geval niet meer te traceren. Het kan haast niet anders of een wereld vol verborgen leed gaat daarachter schuil.
Om half twee rijdt een volgauto door de poort van de begraafplaats. De medewerkers van Dela Goetzee hebben er dit keer voor gekozen om geen rouwauto te gebruiken. Zo kon iemand naast Lora zitten en hoefde ze niet alleen naar haar laatste rustplaats. Er zijn zelfs zes medewerkers van Dela aanwezig, de meesten van hen op hun vrije dag. Twee medewerksters van Dela tillen uit de volgauto een klein gevlochten mandje. De studentdragers, die normaal de kist begeleiden, hebben vandaag vrijaf. Terwijl de klok luidt, lopen we met z’n allen naar het graf. Naast de zes medewerkers van Dela Goetzee zijn dit keer ook aanwezig een medewerkster van de begraafplaats, iemand van de gemeente, documentairemaakster Cindy Jansen, dichter van dienst Mark Boninsegna en ik. En voor het eerst loopt ook de chauffeur van de volgauto mee, uit eerbied.
We lopen dit keer niet naar het einde van de begraafplaats, maar slaan linksaf naar de kinderhof. Naast de volière, met vrolijk hippende vogeltjes in opgewekte kleuren, houden we halt bij het kleine graf. Het mandje wordt op de houten balken gelegd. Op het mandje ligt een paars boeket en enkele knuffels. In de kist ligt ook een hartje, gemaakt door de man van een van de medewerksters van Dela. Ook de kleertjes van Lora zijn gekocht door de medewerksters van de uitvaartverzorging. In het Sint Franciscus Gasthuis, waar Lora is geboren en overleden werden ook nog voet- en handafdrukjes van haar gemaakt. Iedereen is op zijn eigen manier vastberaden om haar niet alleen te laten gaan.
Voor deze gelegenheid wordt er muziek opgezet. Twinkel, twinkel kleine ster klinkt door de draagbare speaker. Een medewerkster van Dela neemt het woord en vertelt over wat niet had mogen zijn en wat nooit zal gebeuren. Daarna leest Mark Boninsegna zijn gedicht voor en legt het op het mandje (een kist kan het eigenlijk niet genoemd worden). Er wordt dan weer muziek ingezet en iedereen krijgt bellenblaas. We vullen de ruimte met zeepbellen en dan is het onvermijdelijk tijd om echt afscheid te nemen van Lora, iedereen op zijn eigen manier. Naast het grafje staat weer een emmer met zand en een schepje, maar niemand maakt daar gebruik van.
Buiten de poort, terwijl iedereen vertrekt, blijf ik nog even staan praten met dichter Mark Boninsegna.
Hij zegt: ‘Ik moest moeite doen om niet vol te schieten. Ik durfde niet eens naar anderen te kijken. Dan keek ik maar weer naar de lucht.’
Ik antwoord: ‘Dat had ik ook.’
We moeten erom lachen, het is de spanning die eruit komt.
Dan zegt Mark: ‘Ik wil dat er een hemel is. Dat we dan straks binnenkomen en haar ontmoeten. Hoe mooi zou dat zijn?’
Lora Atanasova
negen maanden deinde je
op de golven
in de schoot van je moeder
met haar hartslag mee
in een wereld in vuur en vlam
stonden je ouders te wachten
om jouw eerste kennismaking
met alles wat komen gaat
te aanschouwen
ver van huis
waar woorden niets
meer dan klanken
schuilt de zon soms
en kan je vrij vliegen
in gedachten
kijken wij met je mee
hoe je Icarus laat zien
vleugels te gebruiken
de golven achter je latend
© gedicht Mark Boninsegna © verslag Daniël Dee
Vanaf januari 2023 verschijnt elke eenzame uitvaart als bijzondere rubriek in De Havenloods.
Eenzame Uitvaart van het meisje Lora Atanasova in De Havenloods